Hoe kan een kind stevig zijn of haar grenzen aangeven? Tips voor onderwijsprofessionals!

Hoe kan een kind stevig zijn of haar grenzen aangeven? Tips voor onderwijsprofessionals!

Als onderwijsprofessional zie je dagelijks hoe belangrijk het is dat kinderen zichzelf kunnen uiten en opkomen voor hun eigen grenzen. Toch blijkt dit voor veel kinderen moeilijk. Ze durven geen “nee” te zeggen, laten over zich heen lopen of reageren juist extreem als hun grens overschreden wordt. Een kind dat zijn of haar grenzen stevig kan aangeven, voelt zich veiliger, krachtiger én begrepen — op school en daarbuiten.

Grenzen aangeven is geen vanzelfsprekendheid; het is een vaardigheid die je kunt leren en ontwikkelen. Veel kinderen hebben van nature de behoefte om erbij te horen, wat ervoor zorgt dat ze hun eigen gevoel soms wegdrukken. Of ze hebben al eens negatieve reacties ervaren op hun “nee”, en vermijden daarom elke vorm van assertiviteit. Het is aan ouders, verzorgers én leerkrachten om hen hierin te begeleiden.

Kindercoaching kan hierin een essentiële rol spelen. Een kindercoach leert een kind spelenderwijs wat grenzen zijn, hoe die voelen in het lichaam en hoe je ze kunt herkennen bij jezelf. Vervolgens leert het kind op een positieve en duidelijke manier aangeven wat wel en niet goed voelt. Daarbij is er aandacht voor lichaamstaal, zelfvertrouwen en communicatie — allemaal belangrijke elementen voor grensbewaking.

Voor onderwijsprofessionals ligt hier een belangrijke kans. In gesprekken met ouders kun je hen waardevolle tips aanreiken: zoals kinderen leren om eerst even na te denken voordat ze antwoorden geven, hen helpen hun gevoelens te verwoorden (“ik vind het niet fijn als…”) en complimenten geven wanneer ze voor zichzelf opkomen. Ook het normaliseren van “nee zeggen” is belangrijk: het is geen brutaliteit, maar zelfzorg.

Een stevige grens begint bij zelfkennis. Daarom is het waardevol als scholen en ouders samenwerken om kinderen te laten reflecteren op hun eigen emoties. Wat geeft energie? Wat kost energie? Een kind dat dit leert benoemen, staat sterker in contact met zichzelf én met anderen. Dit draagt direct bij aan sociaal-emotionele veiligheid binnen de klas.

Ook in het onderwijs zelf zijn er talloze dagelijkse momenten waarin je deze vaardigheden kunt stimuleren: tijdens kringgesprekken, samenwerkingsopdrachten of bij conflicten op het schoolplein. Door het goede voorbeeld te geven en ruimte te maken voor emoties en meningsverschillen, geef je kinderen een veilige oefenplek.

Wil jij als onderwijsprofessional actief bijdragen aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen? Volg dan de opleiding Kindercoach! Leer hoe je kinderen écht kunt helpen bij het aangeven van grenzen, omgaan met emoties en het ontwikkelen van veerkracht. Schrijf je vandaag nog in voor onze erkende opleiding Kindercoaching.